ชี้ขาดห้ามนำความพิการมาเป็นเหตุไม่รับสมัครขรก.ตุลาการฯ

ผู้สื่อข่าวรายงานว่าสำนักงานศาลรัฐธรรมนูญ ได้เผยแพร่ เอกสารว่า ศาลรัฐธรรมนูญมีมติเสียงข้างมากวินิจฉัยว่าพ.ร.บ.ระเบียนข้าราชการฝ่ายตุลาการศาลยุติธรรม พ.ศ.2543 มาตรา 26 ( 10) เฉพาะข้อความที่ว่า "...กาย หรือจิตใจไม่เหมาะสม..." มีปัญหาความชอบด้วยรัฐธรรมนูญ 50 มาตรา 30 ทั้งนี้คำวินิจฉัยดังกล่าวสืบเนื่องมาจากประธานผู้ตรวจการแผ่นดินได้รับคำร้อง จากนายศิริมิตร บุญมูล ซึ่งประกอบอาชีพทนายความ แต่มีร่างกายเป็นโปลิโอ ระบุว่า ได้ไปสมัครทดสอบความรู้เพื่อบรรจุเป็นข้าราชการตุลาการ และแต่งตั้งให้ดำรงตำแหน่งผู้ช่วยผู้พิพากษาประจำปี 2552 หลังการสมัครคณะกรรมการตุลาการศาลยุติธรรม ได้พิจารณาคุณสมบัติแล้วมีมติไม่รับสมัครโดยอ้างว่า นายศิริมิตร มีสภาพร่างกายและจิตใจไม่เหมาะสมในการปฏิบัติหน้าที่ข้าราชการตุลาการตามพ.ร.บ.ระเบียบข้าราชการฝ่ายตุลาการศาลยุติธรรม 2543 มาตรา 26 (10 ) ซึ่งนายศิริมิตรเห็นว่าการถูกตัดสิทธิ เนื่องจากเหตุดังกล่าว เป็นการเลือกปฏิบัติที่ไม่เป็นธรรม เพราเหตุแห่งความแตกต่างในเรื่องสภาพทางกาย หรือความพิการ ขัดแย้งต่อรัฐธรรมนูญมาตรา 30 จึงขอให้ผู้ตรวจการแผ่นดินยื่นเรื่อง พร้อมความเห็นให้ศาลรัฐธรรมนูญวินิจฉัย

ส่วนเหตุที่ศาลรัฐธรรมนูญวินิจฉัยว่า ถ้อยคำ"...กาย หรือจิตใจไม่เหมาะสม..." ใน มาตรา 26(10) ของพ.ร.บ.ระเบียบข้าราชการฝ่ายตุลาการศาลยุติธรรม 2543 มีปัญหาความชอบด้วยรัฐธรรมนูญ เนื่องจากเห็นว่าการกำหนดถ้อยคำดังกล่าวถือว่าเป็นการกำหนดเกินความจำเป็นเป็นการจำกัดสิทธิในการบรรจุ เข้ารับราชการตุลาการของผู้พิการโดยคำนึงถึงสภาพร่างกาย หรือจิต ของผู้พิการเพียงอย่างเดียว และเป็นการเปิดโอกาสให้คณะกรรมการที่มีหน้าที่เกี่ยวกับการตรวจสอบคุณสมบัติผู้สมัครเข้าสอบใช้ดุลยพินิจอย่างกว้างขวาง โดยมิได้กำหนดว่า กายหรือจิตใจ ลักษณะใดเป็นความไม่เหมาะสมจนไม่สามารถจะปฏิบัติหน้าที่ของข้าราชการตุลาการได้ อีกทั้งมิได้คำนึงความรู้ความสามารถอันเป็นภารกิจหลักของตุลาการ หรือผู้พิพากษาในการพิจารณาพิพากษาอรรถคดี บทบัญญัติดังกล่าว จึงขัดต่อหลักการไม่เลือกปฏิบัติต่อบุคคล เพราะเหตุแห่งความแตกต่างในเรื่องความพิการตามรัฐธรรมนูญ และขัดต่อสิทธิของคนพิการในการเข้าทำงานบนพื้นฐานที่เท่าเทียมกับบุคคลอื่น ตามอนุสัญญาว่าด้วยสิทธิของคนพิการขององค์การสหประชาชาติ

สำหรับการร้องขอให้ศาลรัฐธรรมนูญวินิจฉัยครั้งนี้ ของนายศิริมิตร ไม่ใช่ครั้งแรกโดยนายศิริมิตร เคยร้องให้ศาลรัฐธรรมนูญมีคำวินิจฉัยในเรื่องดังกล่าว มาแล้วครั้งหนึ่ง แต่ในขณะนั้นยังใช้รัฐธรรมนูญปี 40 ซึ่งในมาตรา 30 นั้นไม่ได้มีการบัญญัติถ้อยคำเรื่องของคนพิการเอาไว้ ทำให้คำวินิจฉัยของศาลรัฐธรรมนูญ ที่ 16/2554 ออกมาระบุว่า มาตรา 26(10) ของพ.ร.บ.ระเบียบข้าราชการฝ่ายตุลาการศาลยุติธรรม 2543 ไม่ขัดหรือแย้งต่อรัฐธรรมนูญ 40 มาตรา 30 แต่ในรัฐธรรมนูญปี 50 นี้ มาตรา 30 มีการบัญญัติถ้อยคำเพิ่มเติม ว่า ห้ามนำเรื่องความพิการมาเป็นเหตุแห่งในการเลือกปฏิบัติโดยไม่เป็นธรรมต่อบุคคล

 พัีนตรีศิริชัย  ทรัพย์ศิริ

สมาคมคนพิการทางการเคลื่อนไหวสากล (ส.พ.ค.) 

14มิ.ย.55