เกิดจากเส้นเลือดในสมองฉีกขาด ซึ่งเจอเยอะมากสุดจากคนที่ "ความดันโลหิตสูง"ค่ะ ส่วนสาเหตุอื่น ๆ เช่นความผิดปกติของเส้นเลือด เส้นเลือดโป่งพอง จะเจอได้น้อยกว่าค่ะ

คนที่ความดันสูงมานาน ๆ เส้นเลือดจะหนาขึ้น แข็งขึ้น และเปราะขึ้น เหมือนท่อน้ำที่ใช้งานนาน ๆ แล้วมีแรงดันน้ำข้างในท่อเยอะ ๆ พอวันนึงที่มีส่วนนึงของท่อรับไม่ไหว หรือมีอะไรมากระตุ้นให้ความดันแรงขึ้นอีก ท่อก็จะแตกออก

ปกติความดันโลหิตจะมีตัวบน กับตัวล่าง คนทั่ว ๆ ไปความดันก็จะอยู่ประมาณ 120/80 ส่วนคนที่เส้นเลือดสมองแตก ความดันตัวบนมักจะขึ้นไปถึง 180-220

ดังนั้นในคนที่ความดันสูง แล้วคุมไม่ดี เช่น ปกติความดันอยู่ที่ 160 หากมีอะไรมากระตุ้นหน่อย เช่น กินเหล้า เครียด อดนอน ออกกำลังกายหนัก ๆ หรือลืมกินยา ความดันก็จะพุ่งเกิน 180 จนเส้นเลือดสมองแตกได้ทันทีค่ะ

ดูจากในรูป จะเห็นได้ว่า พอเลือดออกมาในสมอง จะไปกดเบียดเนื้อสมองอย่างรวดเร็ว ทำให้ความดันในสมองเพิ่มขึ้น คนไข้จึงมักมีอาการอย่างฉับพลันดังนี้ค่ะ

ปวดหัวมาก อาเจียนพุ่ง

แขนขาอ่อนแรง เดินไม่ได้

ปากเบี้ยว หน้าเบี้ยว

ลิ้นแข็ง พูดไม่ชัด พูดไม่รู้เรื่อง

ต้องบอกเลยว่า คนไข้ที่เส้นเลือดสมองแตกมักจะอยู่ในสภาวะที่ช่วยเหลือตนเองไม่ได้ เช่น แขนขาอ่อนแรงครึ่งซีก เดินไม่ได้ ปวดหัวรุนแรงมาก หรืออาจมีชักเกร็งกระตุกด้วย ญาติหรือคนใกล้ชิด จึงสำคัญมากที่จะต้องรีบพาส่ง รพ. ให้เร็วที่สุดค่ะ ดังนั้นเบอร์โทร 4 ตัวนี้จึงต้องจำให้ได้เลยค่ะ

1669

นึกอะไรไม่ออก ให้โทร 1669 ก่อนเลยค่ะ รีบถึง รพ.เร็วเท่าไหร่ก็ยิ่งดีค่ะ

เมื่อถึง รพ. หมอจะให้ทำ CT scan ก่อนเลยค่ะ ถ้าสงสัยว่ามีปัญหาในสมอง ถ้าพบว่ามีเลือดออก ก็จะต้องรีบทำให้ความดันลงให้เร็วที่สุด และพิจารณาเรื่องการผ่าตัด หากคนไข้ซึมลง หรือเลือดออกเยอะมาก หรือสมองบวมมาก ก็ต้องรีบทำการผ่าตัดค่ะ แต่ในบางท่านก็อาจจะไม่ต้องผ่าตัด ขึ้นกับหลาย ๆ ปัจจัยค่ะ

โรคนี้ถ้าเป็นแล้ว มักจะอาการหนัก และกระทบกับครอบครัวมาก ๆ เลยค่ะ ดังนั้นการป้องกันจึงสำคัญมาก ๆ ๆ ๆ จริง ๆ ค่ะ

ใครที่เป็นความดันโลหิตสูง ควรรักษาอย่างจริงจัง คุมความดันให้ได้ ควบคุมอาหาร ไม่ทานเค็ม ออกกำลังกาย นอนให้พอ หาวิธีลดความเครียด เลิกเหล้า เลิกบุหรี่ กินยาความดันอย่างสม่ำเสมอ

ส่วนใครที่ความดันยังไม่สูงชัดเจน มีอาการปวดหัวเป็น ๆ หาย ๆ และหาสาเหตุไม่ได้ ก็อาจจะต้องทำ CT หรือ MRI สมอง เพื่อดูว่ามีหลอดเลือดผิดปกติที่จะเสี่ยงต่อการแตกหรือไม่ด้วยค่ะ

อ่านจบแล้ว ก็รีบไปเตือนคนที่รัก ที่ยังคุมความดันไม่ดีกันนะคะ

หมอนุ่ม

พญ.ศุภมาศ วิบูรณ์สุขสันต์

แพทย์เฉพาะทางระบบประสาท